Nếu bạn đang quan tâm đến loài Rắn Hổ Mèo và muốn hiểu rõ về tập tính, ngoại hình cũng như muốn biết rắn này có độc không? Thì hãy đọc ngay bài viết sau đây của Nhà Nguyễn. Chúng tôi sẽ mang đến cho các bạn những thông tin chi tiết và đáng tin cậy để giải đáp mọi thắc mắc của bạn nhé.
Tổng quan về Rắn Hổ Mèo
Loài Rắn Hổ Mèo, có tên khoa học là Naja Siamensis và tiếng Anh gọi là Indochinese Spitting Cobra, thuộc họ rắn Hổ (Elapidae Family). Hiện tại, chúng trở nên rất hiếm được nhìn thấy trong tự nhiên do tác động của con người và sự phát triển của đô thị dẫn đến thu hẹp môi trường sống của chúng.
Một điều đáng quan tâm là loài rắn này thường thích sống cách biệt với con người. Tuy nhiên, cũng đã có một số trường hợp chúng bò vào nhà dân, thường xảy ra khi nhà dân xây dựng gần bìa rừng, canh tác hoa màu hoặc có nhiều chuột. Đôi lúc cũng có thể khi chúng bị lạc đường và bò vào nhà dân.
Nguồn gốc của Rắn Hổ Mèo
Rắn Hổ Mèo, còn được gọi là Hổ Mang Xiêm, thuộc họ Rắn Hổ và chi Hổ Mang. Loài này thường có phạm vi phân bố tập trung ở vùng Đông Nam Á. Chúng thường sống trong các hang động, hốc đá, bụi cỏ và môi trường đa dạng khác nhau như đồng bằng, đồi thoải, vùng núi cao và đất cát. Tại Việt Nam, chúng thường xuất hiện phổ biến ở các vùng như Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ và khu vực núi đồi của Tây Nguyên.
Đặc điểm ngoại hình của Rắn Hổ Mèo
Khi Loài Hổ Mèo trưởng thành, chúng thường có màu sắc chủ yếu là màu vàng nhạt hoặc màu xanh nhạt. Bên dưới, phần bụng thường có màu trắng đục và có nhiều vảy lớn. Chúng có chiều dài trung bình từ 20 đến 150cm và trọng lượng dao động từ 100 đến 300 gram. Vì chúng thuộc vào chi hổ mang, nên cơ thể của chúng có những đặc điểm tương tự với các loài hổ mang khác, như hổ mang thường và hổ mang chúa. Khi chúng đối diện với nguy hiểm, chúng có thể đứng dựng cơ thể, phình mang ra và có khả năng phun nọc độc với khoảng cách từ 1 đến 2 mét.
Khi phình mang, dưới phần mang của chúng sẽ xuất hiện hai cái mắt kính, nhưng không có gọng kính giống như các loài hổ mang khác, đây có thể là điểm khác biệt của loài rắn này.
Thân hình của Loài Hổ Mèo khá tròn và cân đối từ cổ xuống gần đuôi, với đầu ngắn và dẹp, mõm tròn, hai mắt lớn màu đen và lồi. Hai lỗ mũi nằm phía trên mõm và nghiêng về phía trước một chút.
Đặc biệt, đuôi của chúng khá dài và thanh mảnh so với thân hình, là bộ phận giúp chúng có khả năng bơi nhanh và cực kỳ linh hoạt.
Tính cách của Rắn Hổ Mèo
Dựa vào thông tin mà chúng tôi đã nghiên cứu, loài Hổ Mèo thường hoạt động chủ yếu vào ban đêm. Vào thời điểm này, chúng tìm kiếm thức ăn hoặc tìm bạn tình để giao phối. Vào ban đêm, chúng trở nên hung dữ khi gặp kẻ thù, đôi mắt của chúng sáng rõ, giúp chúng trở nên nhanh nhẹn và linh hoạt hơn.
Trái lại, vào ban ngày, chúng thường tìm kiếm nơi trú ẩn trong các hang động hoặc bụi cỏ, vì thị lực của chúng sẽ kém hơn nhiều. Điều này làm cho chúng trở nên ít nhanh nhẹn và linh hoạt hơn và khi chúng cảm thấy nguy hiểm, chúng thường sẽ cố gắng lẩn tránh một cách nhanh chóng. Nếu cảm thấy đe dọa, chúng có thể đứng dựng cơ thể, bành mang và phát ra những tiếng kêu lạnh tai để đe dọa kẻ thù.
Sinh sản ở rắn hổ mèo
Loài Hổ Mèo cũng có thói quen ngủ đông và thường tìm kiếm đối tác giao phối khi tỉnh dậy sau một thời gian ngủ dài. Sau khi hình thành cặp, chúng tiến hành giao phối, và sau đó, con cái sẽ mang thai trong khoảng thời gian khoảng 100 ngày. Mỗi lần sinh sản, chúng sẽ đẻ từ 13 đến 20 trứng. Sau khi giao phối, con đực thường rời đi, trong khi con cái đảm nhận việc ấp trứng và canh giữ ổ trứng cho đến khi chúng nở. Thời gian từ khi trứng nở thường dao động từ 50 đến 70 ngày, tùy thuộc vào nhiệt độ trong tổ. Tỉ lệ giới tính của rắn con cũng phụ thuộc nhiều vào nhiệt độ từ rắn mẹ và môi trường.
Những con rắn con sau khi nở sẽ có kích thước khoảng 20cm nhưng đã có nọc độc và có tiềm năng gây nguy hiểm. Chúng sống độc lập và tách biệt với rắn mẹ. Quá trình tồn tại của con non trong môi trường tự nhiên thường rất khó khăn, vì khi còn nhỏ, chúng phải đối mặt với nhiều kẻ thù và khả năng tự vệ của chúng còn rất yếu. Do đó, tỷ lệ sống sót và trưởng thành của rắn Hổ Mèo con thường khá thấp.
Rắn Hổ Mèo ăn gì?
Giống như nhiều loài rắn hổ khác, thức ăn ưa thích của Hổ Mèo thường bao gồm các loài gặm nhấm như chuột, sóc nhỏ, cũng như các loại ếch, nhái, chim, trứng, thằn lằn và các loài rắn nhỏ khác. Theo các nghiên cứu, loài Hổ Mèo có ích đối với nông dân, vì chúng có khả năng tiêu diệt các loài chuột đồng một cách hiệu quả. Mỗi năm, một con rắn Hổ Mèo có thể bắt được hơn 100 con chuột, giúp kiểm soát sự gia tăng của loài này.
Rắn Hổ Mèo có độc không?
Rắn Hổ Mèo, là một thành viên của họ Rắn Hổ và chi Hổ Mang, thuộc loại rắn độc. Vì vậy, khi bạn đặt câu hỏi “Rắn Hổ Mèo có độc không?” thì câu trả lời rõ ràng là có và chúng thuộc loại rắn vô cùng độc. Độc tố của chúng có khả năng gây tử vong cho người trưởng thành gần ngay sau khi bị cắn hoặc sau vài giờ nếu không được điều trị kịp thời. Tại Việt Nam, huyết thanh điều trị nọc độc từ rắn Hổ Mèo và rắn Lục là vô cùng hiếm.
Thống kê cho thấy, có tới 10% trong số các trường hợp nhập viện tại bệnh viện Chợ Rẫy do cắn rắn độc và tỷ lệ tử vong cao khi chưa có đủ thuốc đặc trị.
Nọc độc của Hổ Mèo có khả năng gây hoại tử vùng da hoặc chết tế bào, dẫn đến tình trạng lừ đừ, suy giảm vận động, co giật, ngạt thở và tử vong trong thời gian ngắn. Điều đặc biệt, chúng có khả năng phun nọc độc với khoảng cách xa từ 1 đến 2 mét, tạo khả năng cao cho việc phun nọc vào mắt người hoặc động vật. Khi mắt người tiếp xúc với nọc độc, có thể gây mù tạm thời và gây hại đến thị lực sau này.
Giá rắn hổ mèo
Loài Rắn Hổ Mèo hiện nay có giá trị đáng kể, vì chúng có thể được sử dụng làm nguyên liệu cho việc sản xuất thuốc điều trị nhiều bệnh lý liên quan. Tuy nhiên, tại Việt Nam, nhà nước đang nỗ lực tích cực để bảo tồn số lượng loài rắn này trong môi trường tự nhiên. Chỉ những hộ nuôi trồng và nhân giống được cấp phép mới được phép thực hiện việc phối giống, tăng số lượng và làm kinh tế từ loài rắn này.
Hiện nay, trên thị trường, giá của loài Rắn Hổ Mèo dao động từ khoảng 500.000 đến 600.000 đồng/kg. Chúng thường được mua về để sử dụng trong việc ngâm rượu hoặc chế biến thành các món ăn hấp dẫn và dinh dưỡng.
Tuy nhiên, nếu bạn có ý định mua loài rắn này để sử dụng trong việc chế biến hoặc ngâm rượu, hãy hết sức cẩn thận và lưu ý. Rắn Hổ Mèo là một loài rắn độc và có khả năng phun nọc độc với khoảng cách xa. Vì vậy, nếu bạn không có kinh nghiệm tiếp xúc với rắn độc, thì nên nhờ chủ trại nuôi trồng xử lý giúp trước khi đem về nhà để đảm bảo an toàn.
Cách xử lí khi bị rắn hổ mèo cắn
Khi không may bị cắn bởi loài Hổ Mèo, việc sơ cứu và điều trị kịp thời là rất quan trọng để hạn chế tối đa mức độ nguy hiểm đối với tính mạng của người bị cắn. Dưới đây là thông tin về quá trình chẩn đoán, sơ cứu và điều trị mà bạn có thể tham khảo trong trường hợp này:
Triệu chứng
Khi bị cắn bởi loài Hổ Mèo, người bệnh thường trải qua các triệu chứng sau:
- Đau ở vùng bị cắn: Điều này xảy ra trong 100% trường hợp bệnh nhân và thường xuất hiện ngay sau khi bị cắn.
- Sưng nề ở vùng bị cắn và gây hoại tử vết cắn: Khoảng 88,2% trường hợp gặp triệu chứng này và đây là một phản ứng thường thấy sau cắn.
- Xuất hiện bóng nước: Triệu chứng này xảy ra trong khoảng 17,6% trường hợp.
- Viêm kết giác mạc do nọc độc phun vào mắt: Một số trường hợp (11,8%) có thể gây ra tình trạng viêm kết giác mạc, đặc biệt khi nọc độc bị phun vào mắt.
- Triệu chứng toàn thân: Các triệu chứng bao gồm mệt mỏi, cơ thể yếu đuối, đau bụng, tiêu chảy, mờ mắt, chóng mặt, nhức đầu và đau cơ.
Ngoài ra, còn có thể xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng khác như shock, nhịp tim nhanh và suy thận cấp.
Cận lâm sàng
Khi thực hiện xét nghiệm đông máu, ta thường thấy các chỉ số như thời gian tồn tại của tế bào tiểu cầu (TC), thời gian tồn tại của các yếu tố đông máu (PT – Prothrombin Time) và thời gian tồn tại của các yếu tố đông máu giai đoạn cuối (aPTT – Activated Partial Thromboplastin Time) kéo dài. Đồng thời, tiêu cầu máu không giảm.
Nếu xét nghiệm công thức máu, ta thường thấy rằng số lượng bạch cầu máu tăng cao so với giai đoạn đầu của bệnh.
Điều trị khi bị rắn hổ mèo cắn
Sơ cứu:
Khi xử lý tình huống bị cắn bởi loài Hổ Mèo, các biện pháp cần thực hiện bao gồm:
- Trấn an bệnh nhân: Đặt bệnh nhân ở vị trí nằm phẳng và hạn chế di chuyển. Cố gắng để vùng bị cắn nằm thấp hơn vị trí của trái tim của bệnh nhân.
- Rửa sạch vết cắn và băng ép: Sử dụng dung dịch vệ sinh như nước muối 0,9% để rửa sạch vết cắn. Sau đó, băng ép vết thương bằng thun từ vị trí cắn đến gốc cánh tay hoặc chân.
- Nẹp bất động chi bị cắn: Nẹp bất động chi bị cắn bằng cách đặt nẹp hoặc vật cứng (như cây gậy) vào phần bên dưới của chi để giữ cho nó không di chuyển. Điều này giúp kiểm soát việc lan truyền nọc độc.
- Không tháo nẹp khi di chuyển: Trong quá trình di chuyển bệnh nhân đến bệnh viện, không nên tháo nẹp bất động chi bị cắn để đảm bảo nọc độc không lan truyền nhanh hơn.
- Không rạch vết thương để hút máu: Tránh việc rạch vết thương để hút máu, vì điều này có thể gây nhiễm trùng và làm tăng nguy cơ tổn thương nghiêm trọng hơn.
- Không tìm thầy lang hay đắp lá thuốc vào vết thương: Không nên thử tìm thấy loại rắn gây cắn hay đắp lá thuốc lên vết thương, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ bị cắn thêm lần nữa.
- Nhanh chóng đưa bệnh nhân tới bệnh viện gần nhất: Điều quan trọng nhất là đưa bệnh nhân tới bệnh viện càng nhanh càng tốt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời bởi những chuyên gia y tế.
Điều trị:
Khi bị cắn bởi Rắn Hổ Mèo, hiện chưa có huyết thanh kháng nọc đặc hiệu. Do đó, điều trị hỗ trợ bao gồm việc sử dụng corticoid, truyền máu, tiêm phòng uốn ván, sử dụng kháng sinh, thăng bằng kiềm toan – điện giải, truyền dịch và có thể thực hiện phẫu thuật cắt lọc hoặc ghép da nếu cần thiết.
Trên đây, Nhà Nguyễn đã chia sẻ những thông tin hữu ích để giúp bạn giải đáp các thắc mắc về Rắn Hổ Mèo, bao gồm độc tính, tập tính, ngoại hình và sinh sản của loài này một cách chi tiết và chính xác. Nếu bạn còn có thêm thắc mắc hoặc muốn đóng góp ý kiến cho bài viết, vui lòng để lại bình luận. Chúng tôi sẽ tiếp nhận và trả lời mọi ý kiến của các bạn.
