Nấm rơm là một trong những loại nấm dễ trồng, có thể trồng không gian nhỏ trong sân nhà hoặc trên ban công. Trong bài viết này, Nhà Nguyễn sẽ chia sẻ với bạn cách trồng nấm rơm dễ dàng tại nhà và hiệu quả về mặt kinh tế.
Điều kiện sinh trưởng tốt của nấm rơm
Nấm rơm, được biết đến với tên khoa học là Volvariella Volvacea, là một loại nấm phổ biến tại nhiều khu vực trên thế giới như Châu Á, Châu Mỹ và Châu Phi. Tại Việt Nam, loại nấm này thường được gọi là nấm mũ rơm hoặc nấm rạ và đặc biệt phổ biến tại các vùng quê.
Tuy nấm rơm có thể tự nảy mọc trong tự nhiên, nhưng để trồng nấm rơm tại nhà một cách thuận lợi và đạt năng suất cao, bạn cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng:
- Độ pH: Độ pH thích hợp cho nấm rơm là từ 7 đến 8. Bạn có thể kiểm tra và điều chỉnh độ pH bằng cách sử dụng giấy quỳ tím. Nếu độ pH quá thấp, bạn có thể thêm nước vôi để điều chỉnh.
- Nhiệt độ: Nấm rơm phát triển tốt trong môi trường ấm nóng. Nhiệt độ từ 28 đến 30 độ C là lý tưởng cho sự phát triển ổn định của nấm.
- Độ ẩm: Để đảm bảo sự phát triển tốt và chất lượng cao, nấm cần môi trường có độ ẩm từ 80 trở lên. Độ ẩm thấp có thể làm cho đầu nấm bị teo và sản phẩm không đạt chất lượng.
- Không khí: Khu vực trồng nấm cần có sự thoáng khí. Nếu bạn trồng nấm trong môi trường kín, bạn cần lắp đặt thiết bị để cung cấp đủ không khí cho nấm.
- Nước: Cần kiểm tra độ khô của bề mặt rơm và tưới phun sương kịp thời khi cần thiết để duy trì độ ẩm cần thiết cho nấm phát triển.
Thời gian, địa điểm và vật liệu cần thiết để trồng nấm rơm
Nên trồng nấm rơm vào thời gian nào?
Với kỹ thuật trồng và chăm sóc đúng cách, bạn có thể trồng nấm rơm quanh năm mà không cần quá lo lắng đến yếu tố thời tiết.
Nếu bạn lựa chọn trồng nấm rơm vào dịp gần Tết hoặc trong mùa đông, cần tạo một rào chắn chống gió để bảo vệ nấm. Đặt mô nấm lớn một cách thẳng góc với hướng gió để giảm tác động của gió lạnh và duy trì nhiệt độ ổn định. Hãy đảm bảo duy trì độ ẩm cao trong môi trường trồng nấm vì trong thời gian này, gió lạnh và nhiệt độ thấp có thể ảnh hưởng đến sản phẩm thu hoạch được.
Trong mùa mưa, để tránh bị ngập úng và duy trì môi trường thích hợp cho nấm phát triển, bạn nên xem xét việc lắp mái che hoặc tạo ra các mô cao và dày hơn. Điều này giúp hạn chế nước mưa tiếp xúc trực tiếp với mô nấm và đồng thời cải thiện khả năng thoát nước của khu vực trồng nấm.
Địa điểm trồng nấm rơm
Địa điểm lý tưởng nhất cho việc trồng nấm rơm tại nhà là những khu vực có bóng mát, như trong vườn cây hoặc dưới bóng râm của cây lớn. Ánh nắng mặt trời trực tiếp có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của nấm rơm, do đó, bạn nên tránh nơi có ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào mô nấm.
Vật liệu trồng
Việc chuẩn bị nguyên liệu để trồng nấm rơm tại nhà là một bước quan trọng và đơn giản. Dưới đây là một số loại nguyên liệu phổ biến mà bạn có thể sử dụng:
- Rơm rạ: Rơm rạ là nguyên liệu chính để trồng nấm rơm. Bạn nên ngâm rơm qua nước, sau đó vớt lên để ráo và chất thành đống. Để đạt hiệu quả tốt nhất, hãy phơi rơm ngoài nắng để làm khô hoàn toàn.
- Bẹ chuối khô: Bẹ chuối khô cung cấp thêm dinh dưỡng cho nấm và giúp cải thiện chất lượng của nấm rơm. Trước khi sử dụng, bạn có thể ngâm bẹ chuối khô trong nước ấm để làm cho chúng mềm hơn.
- Bông gòn: Bông gòn được sử dụng để cung cấp độ ẩm cho mô nấm. Bạn có thể thả những sợi bông gòn giữa các lớp rơm để tạo ra môi trường đủ ẩm cho nấm phát triển.
- Bã mía: Bã mía cung cấp thêm chất dinh dưỡng cho nấm rơm và có thể được thêm vào lớp rơm để làm phong phú dinh dưỡng của môi trường trồng.
Cách trồng nấm rơm trong thùng xốp
Ủ rơm
Việc chuẩn bị rơm rạ khô cho quá trình trồng nấm rơm đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ. Dưới đây là các bước giúp bạn có thể tiến hành ủ rơm rạ một cách hiệu quả:
- Chuẩn bị dung dịch nước vôi: Trước hết, bạn cần chuẩn bị một dung dịch nước vôi. Hòa 1m³ nước vôi với 4kg vôi khô. Đây là bước quan trọng để loại bỏ nấm tạp, loại bỏ chất phèn và chất mặn có thể có trong rơm.
- Ngâm rơm rạ khô trong dung dịch nước vôi: Đặt rơm rạ khô vào dung dịch nước vôi và ngâm khoảng 1 tiếng. Sau đó, lọc và tẩy rửa rơm rạ để loại bỏ các chất tạp nếu còn.
- Chất rơm thành từng khối: Tiếp theo, bạn cần chất rơm rạ thành từng khối cao khoảng 1-2 tất. Dùng nước để ẩm rơm và tiếp tục chất rơm theo từng lớp cho đến khi khối rơm đạt độ cao mong muốn, thường là 1,5 – 2m. Độ dài của khối rơm có thể tùy chỉnh tùy thuộc vào số lượng rơm bạn muốn ủ và diện tích trồng nấm.
- Dậm và tạo môi trường ủ: Khi khối rơm đã được chất, hãy dùng sức mạnh để dậm xung quanh khối rơm. Đối với phần giữa của khối rơm, dậm sơ và tưới nước. Sau đó, sử dụng ni lông hoặc lá chuối để phủ xung quanh để giữ ấm và giữ nhiệt cho khối rơm.
- Đảo rơm và xử lý đất: Khoảng 1 tuần sau khi ủ rơm, bạn nên đảo rơm để đảm bảo sự phát triển đều đặn của nấm. Trong quá trình ủ rơm, bạn cũng có thể rải vôi bột để xử lý đất và giúp rơm phân hủy và chín nhanh hơn.
Chọn meo giống nấm rơm
Việc chọn meo giống nấm rơm là một bước quan trọng để đảm bảo bạn sẽ có một vụ mùa nấm bội thu thành công. Meo nấm nên được thu hoạch khi đạt từ 13 đến 16 ngày tuổi, và không nên để quá 10 ngày. Thời điểm này là khi meo nấm phát triển tốt nhất và có hương vị tươi ngon. Chọn meo nấm có hình dạng thẳng và đẹp. Hạn chế chọn meo nấm có mùi chua hoặc túi nấm có đốm nâu hoặc đen.
Rắc meo giống lên lớp rạ
Khi rơm, rạ đã được ủ và đạt tiêu chuẩn, bạn cần xé nhỏ chúng thành từng mẩu nhỏ và sẵn sàng cho quá trình trồng. Trong giai đoạn này, bạn cần chuẩn bị những chiếc thùng xốp. Đảm bảo rằng chúng sạch sẽ và đã được tiệt trùng hoặc vệ sinh kỹ lưỡng để loại bỏ vi khuẩn gây hại. Lúc này, bạn có thể cấy meo nấm xung quanh và trên bề mặt của lớp rơm, rạ trong thùng xốp. Cần đảm bảo rằng meo nấm được phân bố đều và kín đáo.
Cách chăm sóc nấm rơm hiệu quả
Chăm sóc nấm rơm tại nhà không phải là công việc khó khăn, nhưng cần kiên nhẫn, đặc biệt trong việc duy trì độ ẩm cho nấm. Dưới đây là một số điểm quan trọng mà bạn nên lưu ý để nấm phát triển tốt:
- Duy trì độ ẩm: Điều quan trọng nhất là luôn duy trì độ ẩm cho nấm. Hãy thường xuyên cung cấp nước đủ để nấm được sinh trưởng và phát triển tốt. Tuy nhiên, cần cẩn trọng về lượng nước, vì khi thiếu nước, nấm có thể trở nên còi cọc, trong khi nếu thừa nước, nấm có thể bị hỏng thối.
- Hệ thống tưới thông minh: Nếu bạn không có nhiều kinh nghiệm, hãy xem xét việc lắp đặt một hệ thống tưới thông minh nhỏ giọt hoặc phun sương cho nấm rơm của bạn. Hệ thống này sẽ tự động cung cấp nước đúng lượng và đều đặn, giúp duy trì độ ẩm tốt nhất cho nấm. Nó cũng có nhiều lợi ích khác như tiết kiệm nguyên liệu trồng, nước tưới, và đất trồng, tăng trọng lượng và kích thước cho nấm, phòng tránh được nhiều bệnh do thiếu hoặc thừa nước, tiết kiệm công sức và chi phí tưới tiêu.
- Thoát khí hàng ngày: Cần mở túi nilon ra ít nhất một lần mỗi ngày để thoát khí và cung cấp oxy cho nấm. Điều này giúp tạo điều kiện môi trường tốt cho quá trình phát triển của nấm.
- Ánh sáng: Sử dụng đèn neon để chiếu sáng cho nấm, đặc biệt trong các điều kiện thiếu ánh sáng tự nhiên. Ánh sáng là một yếu tố quan trọng để nấm phát triển mạnh mẽ và đạt kết quả thu hoạch tốt.
Thu hoạch nấm rơm
Thời điểm tốt nhất để thu hoạch nấm rơm là vào sáng sớm hoặc đầu giờ chiều, mỗi ngày nên thu hoạch 2 lần. Trong khoảng thời gian này, nấm thường có độ ẩm tốt nhất và chất lượng tốt nhất.
Để thu hoạch nấm, bạn chỉ cần xoay nhẹ cây nấm và tách chúng ra khỏi mô. Hãy làm điều này một cách cẩn thận để tránh làm tổn thương các nấm kế bên. Đảm bảo rằng bạn không để lại chân nấm, bởi vì chân nấm có thể bị thối rữa và gây hại đến các nấm kế bên cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh dịch phát triển.
Hy vọng cách trồng nấm rơm trong bài viết giúp bạn chuẩn bị các dụng cụ cần thiết và trồng nấm tại nhà thành công. Với các kiến thức trên, bạn có thể bắt đầu trồng nấm rơm tại nhà một cách dễ dàng. Hãy trồng ngay hôm nay và chế biến các món ăn ngon cho gia đình nhé.
