Dừa không chỉ cung cấp trái ngon mà còn được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thực phẩm và là nguồn thu nhập ổn định cho nhiều nông dân. Trồng dừa mang lại hiệu quả kinh tế nhất định cho nông dân một số vùng miền Tây. Để trồng và chăm sóc cây dừa đạt sản lượng và năng suất cao, bạn nắm một số kỹ thuật trồng dừa được đề cập trong bài viết sau.
Quy trình trồng cây dừa chất lượng
Dừa là một loại cây trồng đặc biệt, khả năng sống lâu dài, kéo dài từ 50 đến 60 năm, và phát triển mạnh mẽ trong môi trường nước lợ. Hiện nay, một số giống dừa nổi bật như giống dừa dâu, với năng suất hàng năm cao, thường thu hoạch được từ 90 đến 120 trái, trong khi dừa trong nước thường có năng suất trung bình từ 70 đến 100 trái mỗi năm. Các giống cây này không chỉ cung cấp trái ngon mà còn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nông nghiệp và thực phẩm của nhiều quốc gia trên toàn thế giới.
Chọn giống dừa
Dừa được trồng nhiều ở các vùng trọng điểm trồng dừa trên khắp các tỉnh thành của cả nước, đặc biệt là ở các vùng nước lợ, nước mặn xâm nhập thường chiếm tỷ lệ khoảng 4% hàng năm và kéo dài từ 3 đến 4 tháng. Mặc dù tình hình nước mặn diễn ra tương đối nghiêm trọng, nhưng nhiều loại giống dừa vẫn phát triển rất tốt và đạt năng suất cao. Điều này cho thấy rằng các giống dừa chủ yếu thích hợp cho việc trồng tại các vùng nước lợ.
Khi tìm kiếm loại giống dừa phù hợp, chúng ta có thể phân chia chúng thành hai nhóm chính: giống dừa cao và giống dừa lùn. Việc lựa chọn giống phù hợp với điều kiện địa phương và nhu cầu sản xuất là quan trọng để đảm bảo sự phát triển mạnh mẽ của cây dừa và năng suất ổn định.
Giống dừa cao
Giống dừa cao gồm có: dừa ta ( xanh, vàng), dừa dâu (xanh, vàng), dừa bung.
Dừa ta, dừa bung
- Gốc to
- Đường kính gốc 0,6 – 0,7m
- Thân to khoảng 0,30m
- Cây cao tầm 20 – 25m
- Tuổi thọ kéo dài từ 50 – 60 năm
- Trái cho ra sẽ to hơn dừa dâu, thường khoảng 8 – 12 trái/ tháng
Dừa dâu
- Gốc nhỏ khoảng 0,5 – 0,6m.
- Thân nhỏ 0,25m.
- Cây cao vươn dài từ 10 – 15m.
- Tuổi thọ có thể sống lâu hơn từ 35 – 45 năm.
- Sinh trái nhỏ hơn so với dừa ta, thường 12 – 15 trái/ tháng.
Một điểm đáng chú ý là dừa dâu có khả năng thụ phấn chéo và tự thụ phấn. Điều này có nghĩa là cây dừa dâu có khả năng tự thụ phấn trái của chính nó, nhưng cũng có thể được thụ phấn bởi phấn từ cây dừa khác. Kết quả của sự thụ phấn này là trái có thể mang những đặc điểm lai lẫn từ các giống dừa khác nhau.
Giống dừa lùn
Giống dừa lùn gồm có các loại dừa quen thuộc như dừa xiêm ( xanh, đỏ, lục, núm); dừa ẻo ( xanh, vàng) dừa Mã Lai, dừa Tam Quan, dừa dứa ( loại trái nhỏ),…thường có:
- Đường kính khoảng 0,35m,
- Cao từ 10 – 12m,
- Trung bình tuổi thọ tầm 25 – 35 năm,
- Trái thu hoạch nhỏ và mỗi tháng chỉ khoảng 12 – 15 trái.
Cách chọn giống dừa chuẩn
Khi bạn quyết định chọn giống dừa cho việc trồng cây mới, quy trình chọn giống có vai trò quan trọng để đảm bảo năng suất và chất lượng trái cây. Dưới đây là điểm cần lưu ý:
Bước 1: Chọn cây dừa mẹ
Trước tiên, bạn cần chọn cây dừa mẹ để thu thập trái giống. Dựa vào mục tiêu sản xuất và thời gian bạn có sẵn, bạn có thể chọn giữa hai loại giống dừa chính:
- Giống dừa cao: Cây dừa cao có tuổi thọ từ 15 đến 30 năm. Mỗi cây dừa cao thường cho ra từ 70 đến 100 trái/năm. Các cây dừa cao có thân cây phát triển bình thường, không có sự dị dạng nào, lá thường khít, và thân cây mạnh mẽ, thẳng và vươn cao.
- Giống dừa lùn: Cây dừa lùn có tuổi thọ từ 10 đến 15 năm. Mỗi cây dừa lùn thường cho ra từ 100 đến 120 trái/năm. Các cây dừa lùn có thân cây ngắn hơn so với dừa cao và thường có kích thước nhỏ hơn.
Bước 2: Chọn trái giống
Khi đã chọn được cây dừa mẹ phù hợp, bạn cần lựa chọn trái giống để sử dụng. Điều quan trọng là chọn trái ở giai đoạn phù hợp:
- Tuổi trái: Chọn trái khi vỏ trái đã khô, không còn quá non hay quá già.
- Tình trạng trái: Đảm bảo trái giống đều đặn, không bị biến dạng, và không có dấu hiệu của sâu bệnh hoặc hỏng hóc.
Chọn trái giống đạt chuẩn và khỏe mạnh giúp đảm bảo rằng cây con sẽ có tiềm năng phát triển tốt và cho ra trái có chất lượng cao.
Kỹ thuật trồng dừa cho quả ngọt
Cây dừa là một loại cây dễ trồng, và chúng có khả năng phát triển trên nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên, để đảm bảo cây dừa phát triển mạnh mẽ và đạt năng suất cao, đất trồng nên đáp ứng một số yếu tố quan trọng.
Đào hố và bón phân
- Tiến hành đào hố với kích thước tương đương với kích cỡ của cây giống dừa bạn sẽ trồng. Hố nên đủ sâu để chứa rễ của cây mà không bị quá chật.
- Sau khi đào hố, bạn nên bón lót một lượng phân hữu cơ phù hợp. Kết hợp phân lân và phân kali để cung cấp các dinh dưỡng cần thiết cho cây. Trộn đều các loại phân này với đất trong hố trồng.
Trồng cây dừa
- Đặt cây giống dừa vào hố trồng một cách cẩn thận, đảm bảo rằng rễ của cây được đặt một cách thích hợp và không bị uốn cong.
- Lấp đất lại vào hố thật kín, đặc biệt là mặt mô phải được chặt sao cho cây không bị gió làm đứt rễ hoặc gây nguy cơ cây đổ. Đất cần được lấp xung quanh cây một cách chặt chẽ để đảm bảo ổn định.
Lưu ý khi trồng cây dừa
Để đảm bảo sự phát triển và năng suất tốt của cây dừa trong giai đoạn 3-4 năm đầu, việc chăm sóc và bón phân cho cây là điểm quan trọng không thể bỏ qua. Dưới đây là một số lưu ý cần biết khi trồng dừa:
- Đặt cây giống đúng độ sâu: Khi đặt cây giống vào hố trồng, hãy chú ý không đặt quá sâu, vì điều này có thể làm cây phát triển chậm. Ngược lại, không nên đặt quá cạn, vì gốc cây có thể bị phình to.
- Sử dụng vật liệu che phủ: Sau khi trồng, bạn nên sử dụng rơm khô hoặc rễ cây lục bình để che phủ bao quanh gốc cây. Điều này giúp giữ ấm và hạn chế việc xói mòn đất khi tưới nước.
- Bón phân đa trung vi lượng: Trong giai đoạn đầu của cây dừa, khi cây còn nhỏ, việc cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây rất quan trọng. Ngoài nguồn dinh dưỡng từ đất, bạn nên bón thêm một lượng phân bón đa trung vi lượng hợp lý để nuôi sống cây.
Chăm sóc cây dừa đúng cách
Việc chăm sóc và bón phân cho cây dừa, đặc biệt trong giai đoạn cây còn nhỏ, là một quá trình quan trọng đòi hỏi sự thận trọng và chú ý đến các yếu tố quyết định năng suất và chất lượng của cây.
- Xác định liều lượng phân bón phù hợp: Liều lượng phân bón cần tuỳ thuộc vào loại đất trồng và trạng thái lá cây dừa.
- Bón phân đều đặn và theo đợt: Trong năm đầu, nên bón mỗi gốc khoảng 0,5 kg hỗn hợp phân NPK Hà Lan 20-20-15+TE và chia làm nhiều đợt bón để đảm bảo cây nhận được dinh dưỡng đều đặn.
- Tăng liều lượng phân bón theo từng năm: Bắt đầu từ năm thứ 2, năm thứ 3 và năm thứ 4, bạn vẫn duy trì kỹ thuật bón phân tương tự như năm đầu, nhưng liều lượng sẽ tăng lên theo mỗi năm, bình quân 0,25 kg/gốc/năm.
- Cung cấp chất trung vi lượng: Trong giai đoạn này, cần cung cấp nhiều chất trung vi lượng để đảm bảo cây đủ dưỡng chất và có chất lượng trái ngọt thơm hơn.
- Tưới nước đều đặn: Cây con cây dừa cần được tưới nước đều đặn và không nên để cây bị thiếu nước. Trong mùa khô hạn, hãy tưới cây mỗi 2 ngày/lần để đảm bảo cây không bị khô và chết.
- Kiểm tra và cắt cỏ: Kiểm tra và cắt bỏ cỏ dại quanh vườn để không để cỏ mọc quá cao.
Bảo vệ cây khỏi côn trùng, dịch bệnh gây hại
Để đảm bảo sự phát triển thành công của cây dừa trong giai đoạn đầu của nó, việc duy trì độ ẩm đất cần phải được quản lý một cách cẩn thận. Dưới đây là một số hướng dẫn về cách duy trì độ ẩm đất và kiểm soát côn trùng và bệnh lý gây hại cho cây:
- Quản lý độ ẩm đất
Trong giai đoạn đầu (2-3 năm), duy trì độ ẩm đất để tạo điều kiện phát triển tốt cho cây. Đừng để đất quá khô, vì cây dừa sẽ phát triển kém nếu thiếu nước.
Hạn chế đất bị ngập úng, đặc biệt là trong mùa mưa, để tránh tạo môi trường thuận lợi cho côn trùng và bệnh lý phát triển.
- Kiểm soát côn trùng và bệnh lý
Trong giai đoạn cây dừa còn nhỏ, chú ý đặc biệt đến các loài côn trùng nguy hiểm như bọ dừa, kiến vương, đuông dừa và các bệnh nấm có thể tấn công cây ở lá và đọt non.
Thường xuyên thăm vườn để quan sát từng cây dừa và kiểm tra các biểu hiện bất thường. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của côn trùng gây hại hoặc bệnh lý, hãy tìm hiểu kỹ để xác định nguyên nhân và lập kế hoạch phòng ngừa hoặc xử lý kịp thời.
Nếu cây dừa bị tấn công bởi côn trùng hoặc bệnh lý, hãy áp dụng biện pháp phòng trừ như sử dụng thuốc trừ sâu hoặc thuốc chống nấm theo hướng dẫn của chuyên gia hoặc nhà nghiên cứu nông nghiệp.
Vừa rồi, Nhà Nguyễn đã cung cấp các thông tin về kỹ thuật trồng dừa và cách chăm sóc hữu hiệu cho quả ngọt, đạt sản lượng cao và năng suất tốt. Tùy theo điều kiện thời tiết mà nông dân cần điều chỉnh lượng nước tưới tiêu để cây phát triển tốt nhất.
