Con kỳ nhông đang là một trong những loài vật cưng được mọi người quan tâm nhất hiện nay, không chỉ vì vẻ ngoại hình độc đáo, tính cách hiền lành, và dễ nuôi, mà còn vì khả năng biến chúng thành những món đặc sản ngon miệng. Hãy cùng khám phá chi tiết hơn về các loài kỳ nhông, giá cả và cách chế biến món ăn từ loài vật này qua bài viết dưới đây!
Con kỳ nhông sống ở đâu?
Kỳ nhông, một loài bò sát có nguồn gốc từ Nam Mỹ và có tên tiếng Anh là Leiolepis, thuộc chi Nhông Cát và họ Nhông. Loài này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như cự đà, kỳ dông, con dông,… Với khả năng chịu lạnh yếu trong điều kiện thời tiết lạnh do thiếu chức năng tự điều hòa nhiệt độ cơ thể. Vì thế kỳ nhông thường chọn sống ở những vùng có khí hậu ấm áp.
Đặc biệt, chúng có sự phân bố phổ biến tại khu vực Đông Nam Á, trong đó Việt Nam là một trong những quốc gia nơi chúng được tìm thấy nhiều nhất.
Đặc điểm của kỳ nhông
Kỳ nhông có ngoại hình khá giống với con tắc kè. Khi chúng trưởng thành, chiều dài của chúng có thể dao động từ 30 đến 60 centimet. Đặc điểm nổi bật của loài này là đầu hình tam giác với hai lỗ tai to ở trên và một cái xương nhỏ nhô lên ở phần trán.
Da của kỳ nhông có kết cấu sần sùi, thường màu đỏ hồng và trên thân thường có những vệt màu đen hoặc cam xuất hiện ngẫu nhiên. Ngoài ra, trên lưng của chúng còn có một loạt gai liên tiếp, có độ dài tương đương với các đốt sống lưng.
Ngoài ngoại hình đặc trưng, kỳ nhông cũng nổi tiếng với chứng sợ ánh sáng. Chúng thường trốn trong hang của mình suốt hầu hết ngày, chỉ xuất hiện ra ngoài vào ban đêm để săn mồi.
Kì nhông sinh sản thế nào?
Kỳ nhông duy trì sự nòi giống bằng cách đẻ trứng. Khi chúng đạt độ tuổi khoảng 7 đến 8 tháng, chúng bắt đầu vào giai đoạn động dục. Thường thì, mỗi con kỳ nhông sống một mình và chỉ khi cần giao phối, chúng mới bắt đầu tìm kiếm bạn đời và sau đó đẻ trứng một cách nhanh chóng. Trong quá trình đẻ trứng, kỳ nhông mẹ trở nên vô cùng bạo lực, ngăn chặn bất kỳ loài nào đến gần, kể cả con đực, để bảo vệ trứng.
Con đực sau đó sẽ tiếp tục tìm kiếm bạn đời khác để giao phối. Mỗi lần giao phối, kỳ nhông chỉ đẻ ra vài ba quả trứng. Sau một khoảng thời gian ngắn, những quả trứng này sẽ nở ra. Kỳ nhông sơ sinh có màu da trắng, kích thước nhỏ hơn cả một ngón tay cái. Khoảng sau 7 đến 8 tháng, chúng có thể phát triển đủ để bắt đầu lại quá trình sinh sản tiếp theo.
Những loại kỳ nhông
Có rất nhiều loại kỳ nhông trên thế giới. Mỗi loại nhông lại có một đặc điểm, tập tính riêng.
Kỳ nhông xanh (cự đà xanh)
Chủ yếu sinh sống tại khu vực Nam Mỹ, loài nhông này được biết đến với cái tên Rồng đất Nam Mỹ. Chúng có vẻ ngoại hình ấn tượng, với màu xanh lá rực rỡ và những vệt màu xám đen trên thân. Kích thước của mỗi con cự đà xanh trưởng thành có thể đạt từ 150 đến 200 cm và cân nặng gần 10 kg.
Trái ngược với một số loài kỳ nhông khác có thể ăn thức ăn động vật, kỳ nhông xanh chỉ thức ăn chủ yếu là hoa, cỏ, rau và củ. Mặc dù có vẻ ngoại hình mạnh mẽ, tuy nhiên, tính cách của chúng lại rất hiền lành. Điều này làm cho kỳ nhông xanh trở thành một trong những loài vật cảnh được ưa chuộng và nuôi nhiều nhất hiện nay.
Kỳ nhông nước (Axolotl)
Đó là một loài kỳ nhông độc đáo đến từ Mexico, khác biệt chúng chỉ sống được dưới nước, không giống những loài kỳ nhông thông thường sống trên cạn. Với kích thước trung bình chỉ khoảng 15cm và kích cỡ tối đa có thể đạt đến 30cm, chúng thuộc loài có thể coi là rất nhỏ.
Loài nhông này có nguồn gốc từ Mexico, hiện cực kỳ hiếm, với thân hình màu trắng hồng, đan xen bởi những vết màu nhỏ, gương mặt dễ thương và bản tính hiền lành. Thường xuyên, chúng được nuôi chung với một số loài cá khác để tạo nên một hệ sinh thái độc đáo.
Điều đặc biệt là kỳ nhông nước Axolotl có khả năng tự tái tạo tế bào và làm lành vết thương nhanh chóng. Vì lý do này, các nhà khoa học đã đang tiến hành nghiên cứu để tìm cách sử dụng loài cá này trong việc tái tạo tay chân bị tổn thương cho con người.
Kỳ nhông cát (con dông đất)
Kỳ nhông cát, còn được gọi là dông cát Benly, là một loài động vật có thể được tìm thấy dọc theo các vùng đất cát ẩm thấp ven biển ở Việt Nam. Chúng có vẻ ngoại hình với thân hình màu xám hoặc đỏ đan xen bởi các sọc đen. Một con kỳ nhông đất trưởng thành thường nặng trung bình 0,5 kg đối với con đực và khoảng 0,25 kg đối với con cái.
Loài này có thói quen đào hang ở các vùng cát ẩm và thường ra khỏi hang vào buổi sáng, thường là vào khoảng 4-5 giờ để tìm nhiệt độ và kiếm bạn đời, bởi vì chúng có tính hàn. Tuy nhiên, đến buổi chiều, chúng sẽ quay trở lại hang và lấp đầy nó bằng cát để ẩn mình, nằm yên trong hang để tiết kiệm năng lượng.
Kỳ nhông lửa (kỳ dông lửa)
Loài kỳ nhông này thường sinh sống tại các vùng đồi núi và khu rừng ẩm thấp tại khu vực châu Âu. Chúng có thói quen trú ẩn dưới tán lá rụng hoặc bám vào đám rêu vào ban ngày, chỉ xuất hiện vào buổi tối hoặc đêm. Kỳ nhông lửa được biết đến như một trong những loài động vật có tuổi thọ cao nhất trên hành tinh, có thể sống đến 50 năm.
Loài này có màu sắc thân thể chủ yếu là đen, với nhiều đốm màu vàng hoặc đỏ, tạo thành các họa tiết giống như lửa trên cơ thể. Kích thước của chúng không lớn lắm, trung bình chỉ dài khoảng 20 cm và nặng dưới 50g.
Kỳ dông lửa thường ăn các loại côn trùng, giun đất, nhện và cả ếch nhái non. Tuy nhiên, hiện nay, loài này đang đối diện với sự suy giảm đáng kể về số lượng, và cần được bảo tồn và nhân giống để duy trì tồn tại.
Kỳ nhông biển (cự đà biển)
Không chỉ sống trên mặt đất và trong rừng. Hiện nay còn tồn tại một loài kỳ nhông có khả năng thích nghi dưới đại dương. Cụ thể, kỳ nhông biển, còn được gọi là cự đà biển, là một loài bò sát được tìm thấy tại vùng biển Ecuador, chúng hoạt động trên các bãi đá ven bờ biển hoặc trong các khu rừng ngập mặn gần biển. Thân thể của loài dông này thường có màu tối, thường là màu đen khi chúng trưởng thành và màu xám nhạt khi chúng chưa lớn.
Màu da tối giúp chúng tăng cường sự hấp thụ nhiệt độ tốt hơn và ngăn ngừng trạng thái hôn mê khi lên bờ quá lâu. Ngoài ra, đặc biệt, loài này có khả năng biến đổi màu sắc linh hoạt, đôi khi thể hiện màu đỏ, xanh lá cây hoặc màu khác.
Chúng có thể đạt chiều dài trên 1,5 m (đối với con đực) và khoảng 1 m (đối với con cái). Thức ăn chủ yếu của chúng là các loại tảo và rong biển. Sản phẩm hàm phẳng của chúng cùng bộ răng sắc giúp chúng có thể ăn được những miếng tảo bám chặt trên đá, san hô và các bề mặt khác dưới biển.
Cách nuôi kỳ nhông tại nhà
Hiện nay, có nhiều người có sự quan tâm và nhu cầu nuôi loài kỳ nhông này để tạo cảnh quan phong cảnh khá phổ biến. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ kỹ thuật và kinh nghiệm về việc nuôi chúng theo quy mô lớn hoặc mô hình trang trại. Hiểu rõ hơn về các kỹ thuật này có thể giúp tăng hiệu suất nuôi và cải thiện tình hình kinh tế gia đình.
Lựa chọn con giống
Theo những người có kinh nghiệm nuôi kỳ nhông, việc chọn giống cần chú ý đến những con không có vết trầy xước, không có dị tật, có vẻ ngoại hình khoẻ mạnh và thông minh. Tỷ lệ lý tưởng cho mỗi đàn là 3 con đực và 7 con cái. Mỗi lần nuôi, nên mua khoảng 100kg giống, với mỗi kg giống chứa từ 15 đến 20 con.
Trong quá trình nuôi, chúng có khả năng phát triển và sinh sản mạnh mẽ ngay cả trong môi trường nuôi nhốt. Vì vậy, bạn chỉ cần thả giống lúc đầu, chúng sẽ tự phát triển, sinh sản và duy trì đàn.
Hơn nữa, khi nuôi, bạn nên tính toán mật độ nuôi khoảng 2 con/m2, tuy nhiên, khi nuôi quy mô lớn, có thể tăng mật độ để tiết kiệm diện tích.
Khu chuồng nuôi
Xây dựng chuồng nuôi cho loài này được đánh giá là tương đối đơn giản và không đòi hỏi quá nhiều chi phí. Bạn có thể chọn một khu đất phù hợp và sau đó sử dụng các tấm tôn chôn sâu vào đất khoảng từ 0.5 – 0.7m để ngăn chúng đào hang và thoát ra ngoài. Bạn nên sử dụng dây kết nối các tấm tôn với nhau để chúng khít nhau.
Bên trong chuồng nuôi, bạn cũng có thể trồng nhiều cây xanh để tạo môi trường mát mẻ và bóng mát cho chúng. Đặc biệt, cây cối nên cách tấm tôn ít nhất 1m để tránh chúng leo lên cây và thoát ra ngoài. Trong chuồng, nên bố trí nhiều máng nước để cho loài bò sát này uống nước đủ. Nên bỏ nhiều vật thể như tấm tôn, gạch, ván để chúng có nơi trú ngụ.
Cách chăm sóc kỳ nhông
Khi nuôi loài bò sát này, bạn không cần phải dành quá nhiều thời gian và công sức để chăm sóc chúng. Bạn chỉ cần quan sát để đảm bảo chúng không thoát ra khỏi chuồng. Bên cạnh đó, cung cấp đủ thức ăn và nước uống. Cố định việc cho chúng ăn trong một khoảng thời gian cố định trong ngày để chúng hình thành thói quen ăn uống.
Để chúng phát triển và sinh sản tốt, bạn có thể cho chúng ăn đậu lạc ngâm nước, cám kết hợp với bí đỏ hoặc chuối… Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung thức ăn bằng
các loại rau tươi như rau lang, rau cải, rau muống và hoa quả tươi. Đặc biệt, bạn có thể thêm các loại côn trùng như cào cào và giun đất để cung cấp thêm khoáng chất cho chúng.
Để duy trì môi trường sống tốt nhất cho kỳ nhông, bạn cần dọn sạch chuồng nuôi định kỳ. Điều này bao gồm việc loại bỏ phân và các vật thể không cần thiết khác. Ngoài ra, bạn cần theo dõi chặt chẽ để đảm bảo rằng không có con nào bị kẹt hoặc bị thiếu nước, đặc biệt vào các ngày nắng nóng. Bạn cũng cần quan sát để ngăn chặn tình trạng đàn con cắn nhau, một hiện tượng phổ biến trong quá trình nuôi.
Một số vấn đề về sức kháng của kỳ nhông cũng cần được quan tâm trong quá trình nuôi. Các bệnh lý như mắt khô, khó tiêu cũng như tê liệt có thể xuất hiện. Để đối phó với những vấn đề này, bạn nên tìm hiểu cách điều trị hoặc tham khảo ý kiến từ bác sĩ thú y có kinh nghiệm về bò sát.
Trong tất cả, việc nuôi kỳ nhông có thể mang lại lợi ích kinh tế cho gia đình, tuy nhiên, cần chú ý đến các khía cạnh chăm sóc và quản lý để đảm bảo sự phát triển và sinh sản của chúng trong môi trường nuôi nhốt.
Kỳ nhông giá bao nhiêu tiền?
Sự đa dạng về giá của loài bò sát này phụ thuộc vào một số yếu tố quan trọng như cân nặng, loại giống, ngoại hình cũng như kích thước. Dưới đây, chúng tôi sẽ giới thiệu mức giá của loài này trên thị trường để bạn có thể tham khảo khi muốn mua.
- Kỳ Nhông xanh – Nam Mỹ: Loại này thường có mức giá khá cao, dao động từ 700.000 đến 1.000.000 VNĐ cho con nhỏ và từ 1.500.000 đến 5.000.000 VNĐ cho con trưởng thành.
- Kỳ Nhông nước: Giá của loại này thường dao động từ khoảng 500.000 đến 3.000.000 VNĐ cho mỗi con.
- Kỳ Nhông Mexico: Loại này có giá thấp hơn, thường nằm trong khoảng từ 170.000 đến 250.000 VNĐ cho mỗi con.
Ngoài những con được nuôi làm cảnh, loại này cũng thường được bán trên thị trường dưới dạng thực phẩm với mức giá dao động từ 400.000 đến 500.000 VNĐ cho mỗi kilogram. Thường thì chúng được sử dụng trong các nhà hàng và quán nhậu làm thực phẩm.
Bài viết trên của Nhà Nguyễn đã chia sẽ toàn bộ các thông tin cần thiết về con kỳ nhông để gửi đến các bạn. Nếu các bạn có bất kì thông tin hữu ích khác nào về loài này. Thì đừng quên chia sẻ với chúng tôi nhé.
